Η Θεσσαλονίκη είναι μια πόλη με πλούσια πολιτιστική κληρονομιά. Για το λόγο αυτό, η νομοθεσία έχει προβλέψει για τη διατήρηση και την προστασία της. Αν ένα κτίριο, ή ακόμα και μια περιοχή, καταχωρηθεί ως διατηρητέο, η διαδικασία για τη συντήρηση και την αναπαλαίωση του διαφέρει από μια συνηθισμένη ανακαίνιση Θεσσαλονίκη.

Τι Ορίζεται ως Διατηρητέο Κτίριο ή Περιοχή

Σύμφωνα με άρθρο 4 του νόμου 1577/1985, υπάρχουν ορισμένες προϋποθέσεις για να χαρακτητιστεί ένα κτίριο, ή μια περιοχή, ως διατηρητέο. Αρχικά, διατηρητέα χαρακτηρίζονται συνήθως τα αστικά ακίνητα που κατασκευάστηκαν μετά το 1830. Οι περιπτώσεις που προβλέπει η νομοθεσία είναι οι ακόλουθες:

α) Στην πρώτη περίπτωση, ο χαρακτηρισμός μπορεί να δοθεί σε έναν ολόκληρο οικισμό, ή σε ένα τμήμα πόλης, όπου πρόκειται για μια ζώνη ιδιαίτερου φυσικού κάλλους. Στην ίδια κατηγορία μπορούν να ενταχθούν και οι παραδοσιακοί οικισμοί που έχουν ανάγκη προστασίας και ορίζονται από το ΥΠΕΧΩΔΕ.

β) Στην δεύτερη περίπτωση, το ΥΠΕΧΩΔΕ ανακυρρήσει ως διατηρητέο ένα κτίριο, ένα τμήμα του κτιρίου, ένα συγκρότημα, ή ακόμα και ένα μεμονωμένο στοιχείο του. Τέτοιο μπορεί να είναι η αυλή, οι κήποι, ένα πηγάδι, οι πόρτες ενός κτιρίου, κλπ.

Για την περίπτωση των οικισμών ή των κτιρίων που βρίσκονται στα νησιωτικά συμπλέγματα του Αιγαίου, ο αρμόδιος είναι το υπουργείο Αιγαίου.

Γιατί να Καταχωρήσετε το Ακίνητό σας ως Διατηρητέο

Η ανακήρυξη ενός οικήματος ως διατηρητέου συνοδεύονται τόσο από υποχρεώσεις, όσο και από δικαιώματα. Αρχικά, με την καταχώρηση της οικίας σας ως διατηρητέου κτιρίου συμβάλλετε στην διατήρηση και την προώθηση της πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας. Επίσης, η αξία του οικήματός σας θα ανέβει θεαματικά με την ανακήρυξή του σε διατηρητέο. Ακόμα ένα πλεονέκτημα μιας τέτοιας καταχώρησης, είναι ότι το οίκημα σας θα εξαιρεθεί από το κράτος σε περίπτωση ρυμοτόμησης ή απαλλοτρίωσης. Τέλος, αν το κτίριο σας είναι άνω των 100 ετών θα έχετε και μια μικρή φορολογική διευκόλυνση, μιας και απαλλάσσεστε από την καταβολή του ΕΝΦΙΑ.

Ωστόσο, ένα διατηρητέο κτίριο φέρει και ορισμένους περιορισμούς. Πρώτα απ’ όλα, δεν μπορείτε να κάνετε καμία παρέμβαση πάνω στο κτίριο χωρίς να έχετε την έγκριση από το αρμόδιο υπουργείο. Επίσης, και για την τοποθέτηση κλιματιστικών ή ηλιακών συστημάτων θα πρέπει να λάβετε ειδική άδεια. Βέβαια, στο εσωτερικό του κτιρίου και σε σημείο που δεν φαίνεται από το εξωτερικό, μπορείτε να τοποθετήσετε έναν ανελκυστήρα. Ο πιο σημαντικός περιορισμός όμως είναι η απαγόρευση κάθε οικοδομικής δραστηριότητας. Στην περίπτωση που το κτίριο υποστεί ζημιές και καταστραφεί από κάποιο φυσικό φαινόμενο, ο ιδιοκτήτης είναι υποχρεωμένος να το αποκαταστήσει.

Ποια είναι η Διαδικασία Καταχώρησης

Η διαδικασία για την ανακήρυξη ενός κτιρίου ως διατηρητέου μπορεί να ξεκινήσει είτε από δική σας αίτηση, από δημοσιεύματα σε εφημερίδες ή περιοδικά, από την πολεοδομία, είτε και από μελέτες του υπουργείου.

Στη συνέχεια, η διαδικασία έχει ως εξής:

α) Η αρμόδια υπηρεσία εξετάζει τα τεχνικά χαρακτηριστικά του κτιρίου, μέσω μιας μελέτης που θα συντάξει. Για το στάδιο αυτό απαιτείται ένα τοπογραφικό σημείωμα θεωρημένο από την πολεοδομική υπηρεσία, ο τίτλος ιδιοκτησίας ή τα συμβόλαια, φωτογραφίες του εξωτερικού του κτιρίου, και μια ιστορική αναδρομή του κτιρίου.

β) Μετά τη μελέτη, η υπηρεσία συντάσσει μια έκθεση την οποία και κοινοποιεί στον ιδιοκτήτη και στη δημοτική υπηρεσία που υπάγεται το ακίνητο Η έκθεση αυτή περιγράφει τη διαδικασία από την αρχή, από τη στιγμή που κατατέθηκε στην υπηρεσία για μελέτη. Μαζί περιλαμβάνεται και μια πλήρης περιγραφή του ακινήτου και όλων των λόγων για τους οποίους πρέπει να χαρακτηρισθεί ως διατηρητέο. Τέλος, στην έκθεση αναφέρονται και όλες οι υποχρεώσεις του ιδιοκτήτη του ακινήτου.

γ) Ένα μήνα μετά από την κοινοποίηση της παραπάνω έκθεσης στον ιδιοκτήτη και το δήμο, η έκθεση κατατίθεται στο αρμόδιο υπουργείο και υπογράφεται από τον υπουργό.

Ποια είναι η Διαδικασία Αναπαλαίωσης ενός Διατηρητέου Κτιρίου

Η διαδικασία της αναπαλαίωσης ακολουθεί σε γενικές γραμμές τα στάδια μιας ολικής ανακαίνισης ενός ακίνητου. Η βασική διαφορά είναι οι περιορισμοί που ισχύουν σε ένα διατηρητέο κτίριο και μειώνουν το βαθμό των επιτρεπόμενων παρεμβάσεων.

  • Βήμα 1: Έλεγχος του κτιρίου. Ο τεχνικός που θα εμπιστεφθείτε για αυτή την απαιτητική εργασία θα επισκεφθεί το ακίνητό σας και θα πραγματοποιήσει έναν ενδελεχή έλεγχο. Κεντρικό σημείο του ελέγχου αυτού είναι τα δομικά στοιχεία του κτιρίου, ώστε να διαπιστωθεί η σταθερότητα της κατασκευής.
  • Βήμα 2: Μελέτης αποκατάστασης. Στη συνέχεια, ο τεχνικός πραγματοποιεί μελέτη για να διαπιστώσει τον καλύτερο τρόπο για να επιδιορθωθούν τα προβλήματα που εντώπισε στα δομικά στοιχεία του κτιρίου. Μια εμπεριστατωμένη μελέτη περιλαμβάνει πρόταση αρχιτεκτονικής αποκατάστασης και πρόταση στατικής αποκατάστασης. Σε αυτό το στάδιο, και πριν προχωρήσει στο επόμενο βήμα, ο τεχνικός πρέπει να περάσει τις αλλαγές που προτείνει από έγκριση της αρμόδιας υπηρεσίας.
  • Βήμα 3: Επιδιόρθωση και ενίσχυση της τοιχοποιίας. Τα κτίρια που έχουν χαρακτηριστεί ως διατηρητέα είναι κτίρια που κατασκευάστηκαν πριν από αρκετές δεκαετίες. Για το λόγο αυτό, ένας εξαιδικευμένος τεχνίτης ασχολείται με την ενίσχυση της τοιχοποιίας του. Αυτή η διαδικασία βοηθάει το κτίριο να αντισταθεί στη φυσική φθορά που προέρχεται από το πέρασμα του χρόνου.
  • Βήμα 4: Λοιπές επιδιορθώσεις. Ανάλογα με την περίπτωση, κάθε οίκημα παρουσιάζει και διαφορετικές ανάγκες. Έτσι, υπάρχουν περιπτώσεις που απαιτούν συντήρηση του δαπέδου, της οροφής, επιδιόρθωση των ξύλινων κατασκευών, ή ακόμα και τσιμεντοενέσεις. Σε κάθε περίπτωση, οι εργασίες πρέπει να έχουν την έγκριση του αρμόδιου φορέα.

Πώς Μπορείτε να Χρηματοδοτήσετε αυτό το Έργο

Η αναπαλαίωση ενός διατηρητέου κτιρίου μπορεί να είναι ένα απαιτητικό έργο με σημαντικό προϋπολογισμό. Ευτυχώς, το κράτος αναγνωρίζει την αξία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και προσφέρει συχνά χρηματοδοτικά εργαλεία για την υποστήριξη τέτοιων έργων.
Ιστορικά, προγράμματα όπως το ΕΣΠΑ έχουν διαθέσει σημαντικά κονδύλια για την αποκατάσταση διατηρητέων κτιρίων. Στο πλαίσιο του τρέχοντος ΕΣΠΑ 2021-2027, αναμένονται νέες προκηρύξεις που θα στοχεύουν στην ενίσχυση της πολιτιστικής υποδομής. Παράλληλα, προγράμματα όπως το “Ανακαινίζω – Νοικιάζω” ή ειδικές δράσεις του Υπουργείου Πολιτισμού και των Περιφερειών μπορούν να προσφέρουν επιδοτήσεις.
Επειδή οι προκηρύξεις αυτές είναι στοχευμένες και έχουν συγκεκριμένες προθεσμίες, είναι σημαντικό οι ιδιοκτήτες να παρακολουθούν τις εξελίξεις. Η ομάδα της Ergo-trust παραμένει συνεχώς ενημερωμένη για τις τρέχουσες ευκαιρίες χρηματοδότησης και μπορεί να σας καθοδηγήσει για την κατάθεση του φακέλου σας.

Γιατί η Ergo-trust είναι ο ιδανικός συνεργάτης για την αναπαλαίωση;

Η αναπαλαίωση ενός διατηρητέου κτιρίου απαιτεί κάτι παραπάνω από τεχνικές γνώσεις. Απαιτεί σεβασμό στην ιστορία, εμπειρία με παραδοσιακά υλικά και άριστη γνώση της πολύπλοκης νομοθεσίας. Ως πολιτικοί μηχανικοί, η ομάδα μας διαθέτει την εξειδίκευση να:

  • Διεκπεραιώσει όλες τις απαραίτητες μελέτες και αδειοδοτήσεις.

  • Συνεργαστεί με τις αρμόδιες αρχαιολογικές και πολεοδομικές υπηρεσίες.

  • Επιβλέψει εξειδικευμένα συνεργεία που γνωρίζουν τις τεχνικές της αναπαλαίωσης.

  • Συνδυάσει την ιστορική αυθεντικότητα του κτιρίου με τις σύγχρονες ανάγκες για λειτουργικότητα και άνεση.

Έχετε στην κατοχή σας ένα παλιό ή διατηρητέο κτίριο στη Θεσσαλονίκη και σκέφτεστε την αποκατάστασή του;
Επικοινωνήστε σήμερα μαζί μας. Οι έμπειροι πολιτικοί μηχανικοί της Ergo-trust θα σας παρέχουν μια δωρεάν εκτίμηση και θα σας καθοδηγήσουν σε κάθε βήμα αυτής της μοναδικής διαδικασίας.

Στράτος Καραγιάννης
Κοινοποίηση
Share on facebook
Facebook
Share on pinterest
Pinterest
Share on twitter
Twitter
Share on linkedin
Linkedin