Το βασικότερο πρόγραμμα επιδότησης για ανακαινίσεις σπιτιών είναι το «Εξοικονομώ Κατ’Οίκον».

Αποτελεί ένα πρόγραμμα αναβάθμισης των σπιτιών που το έχουν χρησιμοποιήσει χιλιάδες καταναλωτές και αποτελεί ένα κινητήριο μοχλό για την ελληνική οικονομία.

Το τελευταίο πρόγραμμα «Εξοικονομώ Κατ’Οίκον» βγήκε το 2021 και προσφέρει πληθώρα επιλογών για την ανακαίνιση του σπιτιού στους δικαιούχους του.

Στις παρακάτω παραγράφους θα συνοψίσουμε τις βασικότερες επιλογές που έχουν οι δικαιούχοι του προγράμματος.

Ωφέλειες του Προγράμματος «Εξοικονομώ Κατ’ Οίκον» για την ανακαίνιση του σπιτιού σας

Το πιο πρόσφατο «Εξοικονομώ Κατ’ Οίκον» είναι το αντίστοιχο του 2021 και περιλαμβάνει πληθώρα επιλογών για μια ποιοτική και λειτουργική αναβάθμιση των σπιτιών των δικαιούχων.

Το συγκεκριμένο πρόγραμμα είναι στα πλαίσια των στόχων του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ).

Το σχέδιο αυτό μεταξύ άλλων στοχεύει στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων με μελέτες να δείχνουν ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση τα υφιστάμενα κτίρια ευθύνονται για την κατανάλωση του 40 % της συνολικής τελικής ενέργειας.

Στη χώρα μας, με βάση την τελευταία μελέτη που διενεργήθηκε το 2017, το ποσοστό κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας των κτιρίων επί του συνόλου ανέρχεται στο 42 %.

Με δεδομένο ότι η χώρα μας έχει μεγάλο ποσοστό κτιρίων που έχουν κατασκευαστεί πριν το 1980 είναι κάτι επόμενο το παραπάνω στατιστικό.

Τα προαναφερθέντα κτίρια χαρακτηρίζονται ως κτίρια κατηγορίας Η, δηλαδή ότι έχουν χαμηλή ενεργειακή αποδοτικότητα.

Σαν μια πιο γενική κατανομή, τα κτίρια που αφορούν κατοικίες στην Ελλάδα έχουν τα παρακάτω ποσοστά στις υφιστάμενες ενεργειακές κλάσεις:

1) Ενεργειακή κλάση Ε-Η: 66,83 %

2) Eνεργειακή κλάση Γ-Δ: 26,81 %

3) Ενεργειακή κλάση Α-Β: 6,36 %

Από το παραπάνω ποσοστό καταλαβαίνουμε ότι χρειάζεται οπωσδήποτε ενεργειακή αναβάθμιση στα κτίρια των κατοικιών στη χώρα μας.

Με αυτή την αναβάθμιση επιτυγχάνονται τα παρακάτω:

1) Σημαντικά ποσοστά εξοικονόμησης ενέργειας

2) Ελάφρυνση του ενεργειακού κόστους για τους πολίτες

3) Βελτίωση των καθημερινών συνθηκών

4)  Βελτίωση της υγείας, ασφάλειας και ποιότητας ζωής των πολιτών

Το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα περιλαμβάνει προβλέψεις για τουλάχιστον 600.000 ανακαινίσεις κατοικιών μέχρι το 2030.

Με τα προγενέστερα προγράμματα «Εξοικονομώ Κατ’ Οίκον» 140.000 κατοικίες και άλλες μονάδες υπέστην ενεργειακή αναβάθμιση, υποδηλώνοντας έτσι την μέχρι στιγμής επιτυχία του εγχειρήματος.

Το εν ισχύ πρόγραμμα περιλαμβάνει όλα τα δεδομένα και προκλήσεις της εποχής μας, με την κλιματική αλλαγή να είναι ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα που θα κληθεί να αντιμετωπίσει ο πλανήτης μας τα επόμενα χρόνια.

Χαρακτηριστικό των επιταγών που διέπουν τη νέα εποχή είναι ότι το νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ Κατ’ Οίκον» περιλαμβάνει και την επιδότηση και έξυπνων συστημάτων διαχείρισης ενέργειας. Συνολικά το πρόγραμμα έχει τα παρακάτω χαρακτηριστικά στοιχεία που αξίζει να επισημανθούν:

1) Επίτευξη εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργειας πάνω από 30 % για κάθε κτίριο

2) Ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων που θα μπουν στο πρόγραμμα κατά τουλάχιστον 3 κατηγορίες ενεργειακής κλάσης

3) Στόχευση για ανακαίνιση περίπου 105.000 κατοικιών έως το 2025

4) Εξοικονόμηση ενέργειας περίπου 213 ktoe ετησίως

Δικαιούχοι Προγράμματος

Οι δικαιούχοι του προγράμματος επιλέγουν τη λεγόμενη επιλέξιμη κατοικία για υπαγωγή στο πρόγραμμα και αυτή μπορεί να είναι είτε μονοκατοικία, είτε διαμέρισμα, είτε ολόκληρη πολυκατοικία.

Η βασική αρχική προϋπόθεση είναι το επιλέξιμο κτίριο ή διαμέρισμα να χρησιμοποιείται για κατοικία και όχι κάποιο άλλο λόγο.

Οι βασικές προϋποθέσεις για να επιλεχθεί μια κατοικία είναι οι ακόλουθες:

1) Να υφίσταται νόμιμα και πιθανές αυθαιρεσίες να έχουν νομιμοποιηθεί

2) Να μην έχει κριθεί κατεδαφιστέα

3) Να χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία

4) Στην πρώτη αξιολόγηση από τους ενεργειακούς επιθεωρητές το κτίριο έχει χαρακτηριστεί με κατηγορία ενεργειακής κλάσης χαμηλότερη ή ίση με Γ.

Δικαιούχοι για επιχορήγηση είναι μόνο όλοι όσοι έχουν εμπράγματο δικαίωμα στην επιλέξιμη κατοικία. Με τον όρο εμπράγματο δικαίωμα εννοείται ότι ο αιτών έχει είτε την πλήρη κυριότητα, είτε την επικαρπία, είτε την ψιλή κυριότητα της κατοικίας.

Για την υπαγωγή των πολυκατοικιών στο «Εξοικονομώ Κατ’ Οίκον» πρέπει να ισχύουν οι παρακάτω προϋποθέσεις:

1) Να έχουν Αριθμό Φορολογικού Μητρώο (ΑΦΜ) διαχείρισης της πολυκατοικίας

2) Να υπάρχει απόφαση από γενική συνέλευση της πολυκατοικίας ότι θέλουν να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα και ο αριθμός των ενοίκων που θέλει να συμμετάσχει

3) Να υποβληθεί Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης για την πολυκατοικία και να συμπληρωθεί στοχευμένη πρόταση παρεμβάσεων.

4) Οι ιδιοκτήτες που δεν θέλουν να συμμετάσχουν θα πρέπει να το δηλώσουν ρητά στην απόφαση της γενικής συνέλευσης για το ζήτημα.

Συνολικά τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για την διαμόρφωση της αίτησης για επιλογή δικαιούχων στο πρόγραμμα είναι τα παρακάτω:

1) Να γνωρίζει ο δικαιούχος η ο λογιστής του τους κωδικούς του στο σύστημα Taxisnet

2) Να ρυθμιστούν αν υπάρχουν εκκρεμείς νομιμοποιήσεις για κατασκευές εντός της κατοικίες μέχρι την ημέρα υποβολής της αίτησης

3) Στα έγγραφα της εφορίας Ε1, Ε2 και Ε9 πρέπει να αναγράφεται ο αριθμός παροχής της ηλεκτρικής ενέργειας της μονοκατοικίας, διαμερίσματος ή πολυκατοικίας που είναι προς αξιολόγηση η αίτηση για επιδότηση ανακαίνισης.

4) Σε περίπτωση πρόσφατης αγοράς ακινήτου και επιλογή αυτού για επιδότηση ανακαίνισης, πρέπει να συμπεριληφθεί άμεσα στο Ε9 του νέου ιδιοκτήτη.

5) Ορισμένες φορές οι ιδιοκτήτες ενός ακινήτου είναι περισσότεροι από ένας. Στις περιπτώσεις αυτές απαιτείται έγγραφη συναίνεση από το σύνολο των ιδιοκτητών.

6) Έκδοση του απαραίτητου Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης και προτάσεις για τις παρεμβάσεις ενεργειακής εξοικονόμησης.

7) Έκδοση Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου. Η Ηλεκτρονική Ταυτότητα του Κτιρίου εκδίδεται με σκοπό να ερευνηθεί η τωρινή ενεργειακή κατάσταση του κτιρίου και να διαπιστωθούν αν έχουν υπάρξει αξιοσημείωτες μεταβολές σε σχέση με την περίοδο ανέγερσης του.

8) Έκδοση Πιστοποιητικού Πρώτης Ενεργειακής Επιθεώρησης. Η σύνταξη αυτού του πιστοποιητικού επιτυγχάνεται από ειδικευμένο ενεργειακό επιθεωρητή.

Ενεργειακές Παρεμβάσεις που Περιλαμβάνει το Πρόγραμμα «Εξοικονομώ Κατ’ Οίκον»

Οι παρεμβάσεις που δύναται να επιτευχθούν σε ένα κτίριο κατόπιν επιτυχημένης αίτησης στο Πρόγραμμα «Εξοικονομώ Κατ’ Οίκον» είναι στα παρακάτω:

1) Κουφώματα / συστήματα σκίασης / αερισμού

2) Θερμομόνωση

3) Συστήματα θέρμανσης και ψύξης

4) Συστήματα ζεστού νερού χρήσης

5) Συσκευές διαχείρισης ενέργειας και αναβάθμισης φωτισμού

1) Κουφώματα/συστήματα σκίασης/αερισμού

Μπορεί να επιτευχθεί αντικατάσταση των υπαρχόντων κουφωμάτων με θερμομονωτικά / θερμοδιακοπτόμενα κουφώματα στις περιπτώσεις όπου μιλάμε για κουφώματα αλουμινίου. Η τοποθέτηση ενισχύεται και με τουλάχιστον κάποιους διπλούς ενεργειακούς υαλοπίνακες.

Σε περιπτώσεις πολυκατοικιών και μονοκατοικιών για την συγκεκριμένη κατηγορία παρεμβάσεων συμπεριλαμβάνονται και οι αντικαταστάσεις εξώπορτας, αλλά και οι αντικαταστάσεις κουφωμάτων κλιμακοστασίου και φωταγωγού (για πολυκατοικία).

Οι παράγοντες που θα καθορίσουν την τελική δαπάνη για το είδος αυτός παρεμβάσεων είναι:

α) Ο τύπος του κουφώματος (πόρτα, παράθυρα)

β) Το υλικό κατασκευής του πλαισίου (αλουμίνιο, ξύλο, PVC)

γ) Ο επιθυμητός συντελεστής θερμοπερατότητας

Παραπάνω έγινε λόγος για τοποθέτηση διπλών ενεργειακών υαλοπινάκων με μια παρέμβαση στα κουφώματα. Η τοποθέτηση αυτή γίνεται προς αντικατάσταση του παλιού υαλοπίνακα, με τους διπλούς ενεργειακούς υαλοπίνακες να χαρακτηρίζονται από επίστρωση χαμηλής εκπομπής.

Η διαδικασία αυτή συνήθως επιλέγεται σε κτίρια που βρίσκονται σε καθορισμένους περιβαλλοντικούς χώρους η που έχουν κριθεί διατηρητέα.

Επίσης, στην συγκεκριμένη κατηγορία αναβαθμίσεων συμπεριλαμβάνονται και οι τοποθετήσεις εξωτερικών προστατευτικών φύλλων με σύστημα κουτί-ρολό η εξώφυλλα.

Αυτές οι προσθήκες θεωρούνται ως συμπληρωματικές στην αναβάθμιση του σπιτιού ως προς τα κουφώματα και συνήθως το σύστημα κουτί-ρολό είναι θερμοδιακοπτόμενο.

Όσον αφορά τα συστήματα σκίασης που υπάγονται και αυτά σε αυτή την κατηγορία, αυτά συνήθως αφορούν σκίαστρα η τέντες μαζί με τον εξοπλισμό που τα στηρίζει, καθώς και το σύνολο των εργασιών που πρέπει να γίνουν για την τοποθέτηση τους.

Το σύστημα αερισμού που επιδοτείται η εγκατάσταση του από το πρόγραμμα «Εξοικονομώ Κατ’ Οίκον» είναι το σύστημα μηχανικού αερισμού με ανάκτηση θερμότητας.

Η εγκατάσταση του εμπεριέχει τους διακλαδωτές, τα εσωτερικά και εξωτερικά στόμια προσαγωγής και απαγωγής, τα φίλτρα, τα συστήματα ελέγχου και τις ηχοπαγίδες.

2) Θερμομόνωση

Η θερμομόνωση τοποθετείται εσωτερικά ή εξωτερικά στην επιστέγαση, στους εξωτερικούς τοίχους και στα δάπεδα.

Πιο αναλυτικά, οι παρεμβάσεις που αφορούν την θερμομόνωση αφορούν τις ακόλουθες ενέργειες:

α) Πραγματοποίηση εξωτερικής θερμομόνωσης δωματίου με τη δημιουργία στρώσης ρύψεων, την στεγανοποίηση, το θερμομονωτικό υλικό και την τελική επικάλυψη.

β) Την επίτευξη θερμομόνωσης στέγης η πλάκας κάτω από μη θερμομονωμένη στέγη, με τη δημιουργία ειδικής στρώσης.

γ) Η θερμομόνωση των εξωτερικών τοίχων γίνεται με θερμομονωτικά υλικά και με επικάλυψη σε ορισμένες περιπτώσεις οργανικού επιχρίσματος η γυψοσανίδας.

Οι δαπάνες που χρειάζονται για τις πάσης φύσεως θερμομονώσεις είναι ανάλογες του τύπου του δομικού στοιχείου που θα υποστεί θερμομόνωση (δωμάτιο, στέγη, τοίχος, δάπεδο), το είδος της χρησιμοποιούμενης επικάλυψης και τη θερμική αντίσταση που διακατέχει το θερμομονωτικό υλικό.

3) Συστήματα θέρμανσης και ψύξης

Το σύνολο των ενεργειών και παραμέτρων για την αναβάθμιση ενός κτιρίου σύμφωνα με το τρέχον πρόγραμμα ως προς το σύστημα θέρμανσης και ψύξης αφορά τα παρακάτω:

α) Η εγκατάσταση καινούργιου συστήματος θέρμανσης που αφορά τη θέρμανση με φυσικό αέριο/υγραέριο/βιομάζα/αντλία θερμότητας. Η μελέτη και ο σχεδιασμός αυτού του συστήματος θέρμανσης περιλαμβάνει τον απαραίτητο εξοπλισμό του λεβητοστασίου (λέβητας, καυστήρας, κυκλοφορητής, διάφοροι αυτοματισμοί) αλλά και το δίκτυο διανομής.

β) Η ενδοδαπέδια θέρμανση είναι εφικτή μόνο σε συνδυασμό με την εγκατάσταση συστήματος θέρμανσης αντλίας θερμότητας η γεωθερμικής αντλίας θερμότητας.

γ) Στο πρόγραμμα δεν περιλαμβάνονται αλλαγές στα σώματα θέρμανσης, αλλά μόνο το κεντρικό σύστημα θέρμανσης.

δ) Οι τελικές δαπάνες για το σύστημα θέρμανσης/ψύξης είναι σε άμεση συνάρτηση και με την ισχύ του συστήματος.

Υπάρχει περίπτωση σε ένα κτίριο η θέρμανση να ελέγχεται από ένα λέβητα η από επιμέρους κεντρικά συστήματα θέρμανσης.

Η τελική δαπάνη θα προκύψει από το σύνολο της ισχύος που διακατέχει το κτίριο και στις 2 περιπτώσεις.

ε) Υπάρχει η δυνατότητα εγκατάστασης αντλίας θερμότητας αέρα-αέρα διαιρούμενου τύπου split unit ή multi split unit για θέρμανση ψύξη/χώρου.

Και εδώ στην περίπτωση τοποθέτησης multi split units, η δαπάνη προκύπτει με βάση τη συνολική ισχύ του συστήματος.

στ) Ιδιαίτερα χρήσιμη είναι και η εγκατάσταση διατάξεων αυτόματου ελέγχου του συστήματος θέρμανσης.

Χαρακτηριστικά παραδείγματα τέτοιων διατάξεων είναι οι χρόνοι προγραμματιζόμενοι θερμοστάτες χώρου, τα συστήματα αντιστάθμισης θερμοκρασίας προσαγωγής και οι αναλογικοί θερμοστάτες-ελεγκτές.

4) Συστήματα ζεστού νερού χρήσης

Το πρόγραμμα «Εξοικονομώ Κατ’ Οίκον» για τα συστήματα ζεστού νερού χρήσης περιλαμβάνει την επιλογή της εγκατάστασης αντλίας θερμότητας η και ηλιακού συστήματος.

Παράλληλα προβλέπει και την υποβοήθηση του ήδη υπάρχοντος συστήματος θέρμανσης του νερού με την εγκατάσταση συλλεκτών, δοχείου αποθήκευσης νερού, νέας βάσης στήριξης και νέο δίκτυο σωληνώσεων.

5) Συσκευές διαχείρισης ενέργειας και αναβάθμισης φωτισμού

Οι συγκεκριμένες συσκευές τοποθετούνται μόνο στην περίπτωση που αναβαθμίζουν ενεργειακά ένα κτίριο και συμβάλλουν σημαντικά στην εξοικονόμηση της συνολικής ενέργειας.

Οι συσκευές αυτές είναι έξυπνα συστήματα και τεχνολογίες τα οποία:

α) Συμβάλλουν στην διατήρηση της κατανάλωσης της ενέργειας στο ύψος που επιλέγει ο χρήστης τους

β) Έχουν την ικανότητα να συγκεντρώνουν, να αναλύουν και να παρουσιάζουν τα δεδομένα που άπτονται της κατανάλωσης ενέργειας.

γ) Σαν μέσα σκίασης συμβάλλουν στη διατήρηση των κατάλληλων επιπέδων σκίασης για να επιτευχθεί η μέγιστη δυνατή εξοικονόμηση ενέργειας.

Χαρακτηριστικά παραδείγματα τέτοιων συστημάτων και τεχνολογιών είναι:

α) Συστήματα που καθιστούν δυνατή την αυξομείωση του της έντασης φωτισμού κατά το δοκούν

β) Συστήματα που ρυθμίζουν με τον ίδιο τρόπο και τον έλεγχο του ηλεκτρικού φορτίου (π.χ. έξυπνος διακόπτης για τη διαχείριση του θερμοσίφωνα)

γ) Έξυπνοι θερμοστάτες που ρυθμίζουν την επιθυμητή θερμοκρασία σε κάθε χώρο

δ) Έξυπνα συστήματα απομακρυσμένου ελέγχου και παρακολούθησης που δίνουν αναφορές στο χρήστη για το ύψος των ενεργειακών καταναλώσεων σε μια δεδομένη χρονική στιγμή.

Προϋπολογισμός Παρεμβάσεων και Εισοδηματικά Κριτήρια για Εισαγωγή στο Πρόγραμμα

Ο προϋπολογισμός των παρεμβάσεων για την ανακαίνιση ενός σπιτιού έχει ένα ανώτατο όριο και δεν μπορεί να υπερβαίνει τα εξής:

α) Το σύνολο της εκτιμώμενης ετήσιας εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργειας (σε κιλοβατώρες) με βάση το αρχικό Πιστοποιητικό Ενεργειακής Επιθεώρησης

β) Το γινόμενο του ποσού των 200 Ευρώ με τα συνολικά τετραγωνικά μέτρα, όπως αυτά προκύπτουν από το Ε9 του δυνητικού δικαιούχου

γ) Τις 28.000 Ευρώ ανά διαμέρισμα ως μέρος της αίτησης για πολυκατοικία.

Η επιχορήγηση που δύναται να λάβει ο δικαιούχος είναι σε συνάρτηση με το ατομικό ή οικογενειακό του εισόδημα, σε περίπτωση που είναι παντρεμένος.

Παράλληλα, επηρεάζεται από το ποσοστό ιδιοκατοίκησης του αιτούντα. Όλες οι λεπτομέρειες είναι στον παρακάτω πίνακα

Πίνακας 1 Εισοδηματικά και Περιουσιακά Κριτήρια για Υπαγωγή στο Πρόγραμμα «Εξοικονομώ Κατ’ Οίκον»

Εισοδηματικά Κριτήρια για Υπαγωγή στο Πρόγραμμα «Εξοικονομώ Κατ’ Οίκον»

Εισοδηματικά Κριτήρια για Υπαγωγή στο Πρόγραμμα «Εξοικονομώ Κατ’ Οίκον»

 

 

Στράτος Καραγιάννης
Κοινοποίηση
Share on facebook
Facebook
Share on pinterest
Pinterest
Share on twitter
Twitter
Share on linkedin
Linkedin